Het duurt nog even, maar in maart komen de koning en koningin van Jordanië naar Nederland voor een staatsbezoek. Naast prachtige kleding gaan we ongetwijfeld ook de mooiste juwelen zien. Daarom duiken we in deze blog in de geschiedenis van diademen en andere hoofdsieraden. Zet je zonnebril maar op!
Het is je de afgelopen dagen vast niet ontgaan: winnende sporters krijgen tegenwoordig als teken van overwinning een schitterende medaille. Vroeger was dat wel anders. In de Klassieke Oudheid kregen winnende atleten geen kek zwart-wit knuffeldier en een gouden plak, maar een witte hoofdband of bloem- of bladkrans als teken van overwinning.
Volgens Martijn Akkerman, juwelenhistoricus, begint het verhaal van het diadeem echter nog veel eerder. In de catalogus van de PAN 2012 schrijft hij: “Egyptische matrozen droegen ruim 1000 jaar eerder al vergelijkbare banden van linnen om het haar uit het gezicht te houden. Hieruit is een type diadeem ontstaan dat gedragen werd door de farao’s. Uit een combinatie van deze band en de bloem- of bladkrans, ontstond uiteindelijk het diadeem zoals wij dat nu kennen. De benaming is afgeleid van het Griekse diadeo, dat letterlijk ‘ombindsel’ of ‘ik bind samen’ betekent.”
Links: diadeem uit Egypte, vermoedelijk van farao Antef V. Rechts: een sporter met witte hoofdband.
De diademen die vandaag de dag worden gedragen door royals, komen natuurlijk niet uit de Klassieke Oudheid, maar veelal uit de achttiende en negentiende eeuw. In de zestiende en zeventiende eeuw zag het er even slecht uit voor het diadeem door de opkomst van aigrettes en kapjes met kloskant, maar door de toenemende aandacht voor de Klassieke Oudheid werd het diadeem in de achttiende eeuw weer helemaal omarmd door de elite . Prinses Wilhelmina van Pruisen (1751 – 1820) liet zich bijvoorbeeld graag beïnvloeden door de nieuwste trends en droeg in de achttiende eeuw naar eigen zeggen een ‘prachtig diadeem naar de laatste mode’.
Koningin Máxima met een aigrette
Rond 1850 ontstond er door de industrialisatie een nieuwe groep rijken. Klassenverschillen verdwenen en diademen waren niet langer voorbehouden aan de vorstelijke en adellijke families. Dit leidde soms tot zeer bijzondere situaties, want het ‘nieuwe geld’ wist soms van gekkigheid niet wat ze moesten doen en dragen om indruk te maken. In de catalogus van de PAN schrijft Akkerman: “Het Cartier-diadeem van Eva Stotesbury, echtgenote van een belangrijke Amerikaanse bankier, was zo zwaar en ze klaagde tijdens het dragen zó vaak over hoofdpijn en een stijve nek, dat ze door de media belachelijk werd gemaakt en werd geadviseerd heliumballonnen aan het juweel te bevestigen of anders op te houden met klagen.” Wat had ik graag eens een kijkje willen nemen in die tijd!
Eva Stotesbury met een van haar diademen
De opkomst van het nieuwe geld zorgde gelukkig ook voor positieve ontwikkelingen. In de loop van de negentiende eeuw ontstonden bijvoorbeeld nieuwe juweliershuizen, want de vraag naar diademen was enorm. Denk hierbij aan Cartier, Van Cleef & Arpels en Boucheron. Door de jaren heen hebben zij honderden, zo niet duizenden, diademen gemaakt voor de welgestelde klasse. Mede dankzij de Franse juwelier Mellerio ontstond in diezelfde tijd ook een nieuw systeem met haakjes en schroefjes, waardoor juwelen demontabel werden. Het resultaat zien we vandaag de dag nog. Diademen kunnen door het systeem omgetoverd worden tot colliers, broches, armbanden en haarspelden.
Rond 1910 was het echter weer gedaan met de populariteit van het diadeem. Dit keer had de aanleiding alles te maken met de nieuwe haarmode. Die schreef immers een korte coupe voor en diademen konden opeens een stuk lastiger bevestigd worden. Daarom kozen veel moderne vrouwen uit de hogere klasse voor een zogeheten bandeau, die niet op, maar óm het hoofd gedragen werd.
Tijdens diners en feestjes verdween deze nieuwe optie echter ook langzaam maar zeker uit beeld. Een nieuw tijdperk brak aan, waarbij diademen helaas het onderspit moesten delven. Aan het hof deed men in eerste instantie gelukkig niet mee met de trend. Pas na de Tweede Wereldoorlog begon men te dineren en dansen zonder diademen. Met de kennis van nu kunnen we zeggen dat deze ontwikkeling door de jaren heen heeft doorgezet. Een concert was in 1950 bijvoorbeeld nog een aanleiding om in de kluis te duiken, maar tegenwoordig zijn oorbellen van de H&M al snel chic genoeg.
Diademen zijn dus verleden tijd. Bij de meeste diners, concerten en premieres althans. Gelukkig kunnen we bij staatsbezoeken nog altijd rekenen op de nodige pracht en praal. Denk maar aan de staatsbezoeken aan Portugal en Italie. In Frankrijk koos president Hollande echter voor de dresscode cocktail/tenue de ville, dus ik vrees dat ook staatsbanketten in de toekomst steeds meer draaien om de inhoud en minder om het vertoon. Ik ben dan ook héél benieuwd hoe lang we moeten wachten op Amalia met een diadaeem. Op de 50ste verjaardag van koningin Máxima is Amalia helaas nog geen 18 jaar, maar wie weet schittert de kroonprinses bij het eerste staatsbezoek van 2020 als volwassen prinses wel met een van de historische diademen. Ik ben er klaar voor!
Zonder diadeem en galajurk tijdens het staatsbanket in Frankrijk:
Foto's met dank aan Monarchypress.com
Bron: Tiara's en diademen. Catalogus van de PAN 2012, geschreven door Martijn Akkerman
- 26 feb 08:02 Fotosessie in Lech
- 23 feb 10:02 Koninklijke lammycoats - vroeger en nu
Niets van deze website mag verveelvoudigd en/of openbaar worden gemaakt door middel van druk, fotokopie, fax, overtypen, opslag in een geautomatiseerd gegevensbestand of anderszins, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de beheerders.
Reacties
Tina
woensdag 28 feb 2018 - 19:02Ik deel je mening. Ik houd ook niet echt van diademen. Ik vind het net wat te veel van het goede meestal. Soms zelfs wat protserig.
Merel
woensdag 28 feb 2018 - 18:10Ik zal het maar netjes opbiechten: ik houd niet van diademen. Vind het vaak veel te veel bij alle andere juwelen, het heeft zo'n instant-Disney associatie bij mij, het lijkt me mega ongemakkelijk zo'n pond stenen op je hoofd, en van een vastgelakt getoupeerd opsteekkapsel houd ik ook al niet. Ik word wel blij van de prachtige oorbellen, maar vooral van de aigrette. Een korenaar met belletjes... Da's knap hoor, iets dat zo hard en koud is er zo lieflijk uit laten zien.
Siobhan
woensdag 28 feb 2018 - 18:02Ik denk dat president Macron het staatsbanket weer in ere herstelt!
jeanine68
woensdag 28 feb 2018 - 16:40Dank je, wat een geweldige en leerzame blog!!
Prachtige kapsels en diadeem!!
Van mij hoeft deze traditie absoluut nog niet te verdwijnen!
karpathos
woensdag 28 feb 2018 - 11:18Dank je wel voor dit leerzame verhaal.
LindaVanDeventer
woensdag 28 feb 2018 - 09:15Wat een heerlijke en interessante log! En wat hebben de dames toch ook prachtige kapsels bij die diademen.
Doro
woensdag 28 feb 2018 - 08:28Wat schitterend!! Dat is leuk wakker worden met een kop koffie en fijne blog!
Het kan toch iet anders dan dat de aangetrouwde prinsessen (mary, maxima etc) zich even moesten knijpen toen de kluis open ginf en ze zich realiseerde dat de verlovingsring pas een introductie was tot al dit andere moois!
Ik vind de saffieren tiara zo onwaarschijnlijk prachtig!
Het pauwendiadeem vind ik minder maar dat komt denk ik doordat Maxima m vaak draagt met het haar in een middenscheiding en dan weggestoken over haar beide oren. Dat maakt wat tuttig/ouderwets vind ik.
Dus inderdaad wat Maribrune zegt de kapper maakt of breekt de look
Maribrune
woensdag 28 feb 2018 - 08:14Erg interessant !!! dank u wel.
En wat een vakmanschap om dergelijke "pronkstukken" te maken !!
Een diadeem vraagt om een opgestoken kapsel, met losse haren is de link naar "miss universe" niet ver weg. Dus ook van de kapper wordt vakmanschap gevraagd.
Trixedo
dinsdag 27 feb 2018 - 23:45Wat een pracht, wat een schittering, en wat een rijkdom !! Echt om van te genieten !! En bij die diademen horen natuurlijk even prachtige, luxe avondtoiletten en chique kapsels ! Ja, Jordaans staatsbezoek : dat wordt snoepen en smullen !! Ik kijk er al verlekkerd naar uit !!
Josine, de royal met het prachtig glanzende haar en het fijne drievoudige parelcollier, is dat Mary niet, of is het Victoria ? Of toch Máxima met het pauwenstaartdiadeem ?
AnnekeM
woensdag 28 feb 2018 - 10:11Victoria met het stalen diadeem. Geweldig kapsel bij een fantastisch diadeem!
Josine - Moderator
woensdag 28 feb 2018 - 09:31Het is Victoria en op de foto daaronder zie je koningin Silvia.
Trixedo
woensdag 28 feb 2018 - 10:50Dankjewel, Josine ! En, Sjanine en Maaike, jullie hebben het direct goed geraden ! Wat dragen Victoria en Silvia toch superprachtige kapsels, zo ongelooflijk chic en kunstig inderdaad met die schitterende diademen erin ! Ach, de gala-foto's van het Zweedse (en ook van het Deense) hof zijn altijd zo fantastisch !!!
Sjanine
woensdag 28 feb 2018 - 00:03Ik denk Victoria!! wat hebben de Zweedse royals toch altijd prachtige kapsels.. de kappers weten de kunst om diadeem en kapsel tot 1 prachtig stuk te maken en heel divers!!
Maaike
woensdag 28 feb 2018 - 08:44Het haar is zo strakgetrokken, dat zal Victoria wel zijn. De knot is overigens heel mooi !
Mieke 47
dinsdag 27 feb 2018 - 21:47Informatieve tekst en prachtige plaatjes!
The World of Royals
dinsdag 27 feb 2018 - 21:10Ah leuk, het Staatsbezoek van Jordanie! Ik kijk er naar uit! Enne.. half maart is het zo ;).
jeannine
dinsdag 27 feb 2018 - 22:19Gaat het staatsbezoek dan toch door? Het staat niet bij rijksvoorlichting agenda .
Josine - Moderator
woensdag 28 feb 2018 - 09:31Ik ben het al op verscheidene plekken tegen gekomen, maar het staat inderdaad niet in de openbare agenda.
Carmen
dinsdag 27 feb 2018 - 21:02Fantastische log!
AnnekeM
dinsdag 27 feb 2018 - 22:24Wauw wat een mooi blog! Wat zijn er toch prachtige diademen in de koninklijke collecties. Leuk daar nu eens de spotlights op te zetten. Ze blijven toch altijd extra allure geven aan de koninklijke bezoeken.
Dus heel fijn dat we weer uit kunnen kijken naar het staatsbezoek van het Jordaanse koningspaar. Dat wordt vast voor een modefeestje met twee prachtige koninginnen. Van mij mag het pauwenstaart diadeem uit de koninklijke kluis worden gehaald...